Nasldan naslga o‘tuvchi kasalliklarni samarali davolash usuli yaratildi
Massachusets texnologiya instituti hamda Garvard universitetining olimlari nasldan naslga o‘tuvchi kasalliklarni keltirib chiqaradigan genlarning faolligini boshqarishning yangi usulini yaratishdi, deb xabar berdi Science Alert.
Usul CRISPR tizimiga asoslangan bo‘lib, u DNKning o‘zini emas, balki transkriptlarni — genetik axborotni hujayra yadrosidan oqsil sintezi amalga oshiriladigan joyga tashuvchi matritsali RNKlarni o‘zgartirishga imkon beradi.
CRISPR/Cas tizimi DNK ketma-ketliklaridagi nukliotidlarni o‘zgartirishda qo‘llaniladi. Cas — muayyan sohada juft zanjirni kesadigan oqsil. Uning joyini RNK aniqlaydi.
Olimlar CRISPR tizimi turlaridan birini takomillashtirishga muvaffaq bo‘lishdi. Tizim hujayralar guanin asosli G nukleotidi deya qabul qiluvchi, o‘zida adeninni inozinga o‘zgaritadigan A nukleotidini o‘zgartira oldi. Bu esa oqsil strukturasidagi genetik mutatsiyaning ta’sirini kamaytirishga yordam beradi. Tizim REPAIR deb nomlangan bo‘lsada, DNKdagi patogen o‘zgarishlarni to‘g‘irlay olmaydi, u og‘ir kasalliklarni samarali usulda davolashda xizmat qiladi.
“Daryo”ning YouTube’dagi rasmiy sahifasiga obuna bo‘ling